آیا هوش مصنوعی خطرناک است؟ 5 خطر فوری هوش مصنوعی
با پیشرفت فناوری هوش مصنوعی (AI)، این فناوری میتواند جنبه‌های زیادی از زندگی بشر را بهبود بخشد. اما خطرات احتمالی آن نباید نادیده گرفته شوند. برخی از کارشناسان هشدار داده‌اند که هوش مصنوعی میتواند خطرات بزرگی به همراه داشته باشد، و این نکته بسیار مهمی است که باید جدی گرفته شود. از سوی دیگر، برخی اعتقاد دارند که این نگرانی‌ها صرفاً برای ایجاد هیجان است و خطرات واقعی از جانب هوش مصنوعی وجود ندارد. بااین اوصاف، آیا باید نگرانی‌های مربوط به هوش مصنوعی را جدی گرفت یا آنها را نادیده بگیریم؟ در این مقاله، درمورد ۵ خطر مهم‌تر هوش مصنوعی صحبت خواهیم کرد که ممکن است در آینده نزدیک مشکلات قابل توجهی ایجاد کنند.
آیا هوش مصنوعی میتواند خطرناک باشد؟
با پیشرفت فناوری هوش مصنوعی، خطرات این فناوری نیز روزبه‌روز پیچیده‌تر می‌شود. این پیشرفت‌ها می‌توانند به خطرات مختلفی منجر شوند، از جمله اختلالات ساده تا خطرات فاجعه‌بار. به دلیل اختلاف نظرهای موجود، در مورد سطح خطرات هوش مصنوعی یک دیدگاه مشترک و جامع وجود ندارد. اما هوش مصنوعی چه خطراتی دارد؟ به طور کلی، فکر می‌شود که هوش مصنوعی به دو روش میتواند خطرناک باشد:
1- این فناوری برنامه‌ریزی شود تا کارهای مخرب انجام دهد،
2- یا برنامه‌ریزی شود تا مفید باشد، اما در حین رسیدن به هدف، کارهای مخربی انجام دهد.
این خطرات با پیچیدگی روزافزون هوش مصنوعی تقویت می‌شوند. در این زمینه یک استدلال فرضی کلاسیک به نام «بیشینه ساز گیره کاغذ» معروف است. در این آزمایش فکری، فرض می‌شود یک هوش مصنوعی فوق‌هوشمند برای به حداکثر رساندن تولید تعداد گیره‌های کاغذ در جهان برنامه‌ریزی شده است. حال اگر به اندازه کافی هوشمند باشد، می تواند کل جهان را برای این هدف نابود کند.
با این حال، ما نیازی به در نظر گرفتن هوش مصنوعی فوق‌هوشمند نداریم تا متوجه شویم که خطراتی در ارتباط با استفاده ما از هوش مصنوعی وجود دارد. لذا سوال این است: برخی از خطرات فوری استفاده ما از AI چیست؟
1. از دست رفتن مشاغل انسانی زیادی با اتوماسیون شغل‌ها
“اتوماسیون یا خودکارسازی به عنوان یکی از خطرات اساسی هوش مصنوعی برای شغل‌های مختلف شناخته می‌شود. از صنایع تولیدی گرفته تا خودروهای خودران با اتوماسیون روبه‌رو هستند. اتوماسیون از دهه‌ها قبل شروع شده و امروزه با سرعت بیشتری در حال پیشروی است.
این امر باعث می‌شود که در بسیاری از حوزه‌های مختلف، سیستم‌های هوش مصنوعی در مقایسه با انسان‌ها عملکرد بهتری داشته باشند. در این زمینه، آنها به صورت ارزان‌تر، دقیق‌تر و کارآمدتر از انسان‌ها عمل می‌کنند. به عنوان مثال، در تشخیص تقلب در آثار هنری، هوش مصنوعی عملکرد بهتری نسبت به متخصصان انسانی ارائه می‌دهد و یا در حال حاضر در زمینه تشخیص بسیاری از بیماری‌ها از طریق تصاویر در حال بهبود و سبقت از انسان است.
از سوی دیگر، زمانی که هوش مصنوعی بسیاری از شغل‌ها را به خود اختصاص دهد، افرادی که شغل خود را از دست می‌دهند به دلیل عدم تخصص موردنیاز یا کمبود فرصت‌های شغلی قادر به یافتن شغل جدید نخواهند بود. با پیشرفت سیستم‌های هوش مصنوعی، مهارت‌های آنها در انجام وظایف مختلف بهتر از انسان‌ها خواهد شد و ممکن است باعث افزایش نابرابری اجتماعی و حتی بروز یک بحران اقتصادی شود.
۲. خطرات مرتبط با امنیت و حریم خصوصی
در سال 2020، دولت بریتانیا گزارشی را در مورد هوش مصنوعی و امنیت ملی بریتانیا ارائه داد که در آن بر ضرورت هوش مصنوعی در دفاع از امنیت سایبری بریتانیا برای شناسایی و کاهش تهدیدهایی که به سرعت واکنش بیشتری نسبت به توانایی تصمیم‌گیری انسانی نیاز دارند، تاکید کرد.
در حقیقت، با افزایش نگرانی‌های مرتبط با امنیت هوش مصنوعی و خطرات آن، تدابیر پیشگیرانه با استفاده از هوش مصنوعی نیز در حال گسترش و تقویت هستند. این مشکل در عین حال سؤالاتی را به وجود می‌آورد که چگونه می‌توانیم سیستم‌های هوش مصنوعی را ایمن و محافظت شده نگه داریم؟ اگر از الگوریتم‌های هوش مصنوعی برای مقابله با نگرانی‌های امنیتی استفاده می‌کنیم، باید به اطمینان از ایمنی و امنیت سیستم هوش مصنوعی خود اهمیت بدهیم.
در حوزه حریم خصوصی نیز، شرکت‌های بزرگ در طول سال‌های اخیر، میزان قابل توجهی تحت نظارت دولت‌ها و نهادهای نظارتی قرار گرفته‌اند. لازم به ذکر است که روزانه حجم بسیار زیادی از داده‌ها (حدود 2.5 ترابایت) توسط کاربران تولید می‌شود و با استفاده از الگوریتم‌های پیشرفته، می‌توان پروفایل‌های بسیار دقیقی را برای نمایش تبلیغات ایجاد کرد. لذا تشخیص پروفایل حقیقی از مصنوعی بسیار سخت خواهد بود.
علاوه بر این، نگرانی‌های دیگری نیز وجود دارند که می‌توان به تکنولوژی تشخیص چهره اشاره کرد. گزارشات نشان می‌دهند که برخی از نیروهای پلیس در کشورهای مختلف از عینک‌های هوشمند با نرم‌افزار تشخیص چهره برای شناسایی مجرمان تحت تعقیب یا افراد مشکوک استفاده می‌کنند. این تکنولوژی میتواند باعث گسترش رژیم‌های استبدادی شود یا افراد و گروه‌های بدخواه با اهداف منفی از آن سوءاستفاده کنند.
۳. پیشرفت بدافزارها با گسترش هوش مصنوعی
هوش مصنوعی به طور شگفت انگیزی در حملات به سیستم‌های امنیتی و شکستن رمزگذاری‌های مختلف، روز به روز توانمندی‌های بیشتری پیدا می‌کند. بخشی از این وضعیت به تکامل الگوریتم‌های یادگیری ماشینی برمی‌گردد. به عبارتی، بدافزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی با استفاده از آزمون و خطا بهبود یافته و با گذر زمان، خطر آنها نیز افزایش می‌یابد.
بعضی از فناوری‌های هوشمند مانند خودروهای خودران اهداف ایده‌آلی برای این نوع بدافزارها محسوب می‌شوند و می‌توانند برای ایجاد حوادث رانندگی یا ایجاد ترافیک مزاحم استفاده شوند. با افزایش وابستگی ما به فناوری‌های هوشمند و اینترنت، زندگی روزمره ما نیز به طور بیشتری در معرض خطر اختلال قرار می‌گیرد.
۴. فاجعه ساخت سلاح‌های خودمختار
سلاح‌های خودمختار، یا سیستم‌های هوش مصنوعی که بدون دخالت انسان تصمیم‌گیری و عملکرد خود را انجام می‌دهند، به عنوان یکی از خطرات هوش مصنوعی برای انسان‌ها شناخته می‌شوند. این سلاح‌ها می‌توانند در صنایع نظامی، امنیت، پلیسی و حتی در حوادث طبیعی مورد استفاده قرار بگیرند.
در حال حاضر، برخی کشورها از سلاح‌هایی که به سیستم‌های هوش مصنوعی وابسته هستند، مانند پهپادها با توانایی تشخیص چهره، استفاده می‌کنند. این سلاح‌ها قادرند به صورت خودمختار و بدون نیاز به دخالت انسان، مأموریت‌هایی را انجام دهند. اما این موضوع نگرانی‌هایی را درباره آینده برانگیخته می‌کند.
وقتی الگوریتم‌های هوش مصنوعی برای تصمیم‌گیری در مورد مرگ و زندگی انسان‌ها بکار گرفته می‌شوند، عواقب وخیمی به همراه خواهد داشت. این الگوریتم‌ها ممکن است در شرایط خاصی که نیاز به تفکر اخلاقی و تصمیم‌گیری انسانی است، درک واقعیت‌ها را از دست بدهند و تصمیمات نادرستی را بگیرند. این مسئله میتواند منجر به خسارت جسمانی و مالی جدی برای انسان‌ها شود.
بنابراین، ضرورت اتخاذ تدابیری برای حفاظت از بشریت در برابر سلاح‌های خودمختار اجتناب ناپذیر است. در این زمینه صدها متخصص از سازمان ملل متحد و سایر سازمان‌ها و نهادها در حوزه فناوری خواسته اند که به تناسب با تکامل سلاح‌های هوش مصنوعی، قوانین و مقرراتی را تدوین و اجرا کنند تا از سوءاستفاده و تبعات ناخواسته آنها جلوگیری شود. همچنین، نیاز به ارتقای آگاهی عمومی درباره این خطرات و نقش مسئولان در مدیریت آنها نیز وجود دارد.
5. معضلات جدی دیپ‌فیک و اخبار جعلی
تکنولوژی دیپ‌فیک به طور روز به روز پیشرفت می‌کند و مشکل تشخیص ویدیوهای جعلی بر اساس آن به چالش‌های بیشتری کشیده می‌شود. در حال حاضر، استفاده اصلی از این تکنولوژی برای ساخت ویدیوهای جعلی از سلبریتی‌ها و اشخاص معروف است، اما برخی از کلاهبرداران از تصاویر پروفایل افراد عادی در شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند و ویدیوهای جعلی را با استفاده از این تکنولوژی به منظور تهدید و خواسته‌های خلاف قانونی خود تهیه می‌کنند. همچنین، استفاده از هوش مصنوعی در ویرایش تصاویر و تولید صداها نیز به عنوان جنبه دیگری از دیپ‌فیک باید مورد توجه قرار گیرد. این قابلیت‌ها می‌توانند تأثیر بزرگی بر جامعه داشته باشند، زیرا می‌توانند تصاویر و ویدیوهای معتبر را تغییر داده و اطلاعات نادرست را منتشر کنند.
استفاده نادرست و سوءاستفاده از تکنولوژی دیپ‌فیک و هوش مصنوعی میتواند تأثیرات جدی بر جامعه داشته باشد. برخی از تبعات سوءاستفاده از این تکنولوژی‌ها عبارتند از:
۱. تهدید حریم خصوصی: استفاده از تکنولوژی دیپ‌فیک میتواند به نقض حریم خصوصی افراد منتهی شود. اشخاص بی‌گناه ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند و تصاویر و ویدیوهای جعلی از آنها تهیه شود، که میتواند به ترویج اطلاعات نادرست و تحریف شخصیت منجر شود.
۲. تأثیر بر اعتماد عمومی: استفاده از ویدیوها و تصاویر جعلی میتواند باعث کاهش اعتماد عمومی شود. اگر افراد نتوانند بین ویدیوها و تصاویر واقعی و جعلی تمیزبینی کنند، اعتماد به اطلاعات و منابع آنلاین کاهش می‌یابد و میتواند بر روی روابط اجتماعی و رسانه‌ها تأثیر منفی بگذارد.
۳. گسترش اخبار جعلی و ترویج اطلاعات نادرست: تکنولوژی دیپ‌فیک و هوش مصنوعی می‌توانند برای تولید ویدیوها و تصاویری که اخبار جعلی را منتشر می‌کنند، استفاده شوند. این میتواند منجر به گسترش اخبار جعلی و ترویج اطلاعات نادرست شود، که میتواند به تضعیف اعتماد عمومی و ایجاد تقلب در فضای اطلاعاتی منجر شود.
۴. تأثیر بر روابط و حقوق افراد: استفاده از تکنولوژی دیپ‌فیک و هوش مصنوعی میتواند به تضعیف روابط شخصی و اجتماعی منجر شود. افراد ممکن است به دلیل تردید درباره واقعیت تصاویر و ویدیوها، به همدیگر اعتماد نکنند و این میتواند بر روابط بین فردی و اجتماعی تأثیر منفی بگذارد. همچنین، استفاده از این تکنولوژی میتواند به تخریب حقوق افراد منجر شود، زیرا تصاویر جعلی می‌توانند به خلاف شخصیت و حقوق شخصیت‌ها وارد تجاوز کنند.
۵. تأثیر بر امنیت و سیاست: استفاده نادرست از تکنولوژی دیپ‌فیک و هوش مصنوعی میتواند به تهدید امنیت و سیاست منجر شود. ویدیوها و تصاویر جعلی می‌توانند برای تحریف اطلاعات و تأثیرگذاری در رویدادها و فرآیندهای سیاسی استفاده شوند. این میتواند به انتشار اطلاعات نادرست، تشویش درک عمومی و ایجاد عدم استقرار در جوامع و سیستم‌های سیاسی منجر شود.
به طور کلی، استفاده نادرست و سوءاستفاده از تکنولوژی دیپ‌فیک و هوش مصنوعی میتواند به کاهش اعتماد، ترویج اطلاعات نادرست، نقض حریم خصوصی، تخریب روابط اجتماعی، تضعیف امنیت و سیاست، و به طور کلی، بروز تأثیرات منفی در جامعه منجر شود. برای مقابله با این تبعات سوءاستفاده، نیاز به آگاهی عمومی، تقویت قوانین و مقررات، و توسعه فناوری‌های تشخیص جعلی و تقلبی است.
همه خطرات وابسته به تصمیمات انسان‌هاست!
دیدگاهتان را بنویسید